Cysty piórowe

kanarek7

Cysty piórowe – częsty problem w hodowli kanarków

Cysty piórowe inaczej zwane torbielami mieszków piór są częstą i kłopotliwą przypadłością z którą borykają się hodowcy kanarków. Cysty występują głównie u kanarków kształtnych (strukturalnych), do których należą między innymi: bordery, norwiki, glostery, lizardy i garbusy. Cysty sporadycznie pojawiają się również u innych ptaków np.: u zeberek, amadyn czy ryżowców. Niekorzystne zmiany powstają wówczas, gdy pióra w obrębie mieszków rolują się i nie rosną na zewnątrz. Rosnące pióra są zbyt miękkie żeby przejść przez skórę, dlatego zwijają się pod nią i skręcają w kulki. Z czasem powstają zniekształcone zamknięte w mieszkach pióra przyjmujące formę otorbionych cyst. Ich wnętrze wypełnia początkowo mętna wydzielina, która stopniowo przekształca się w suchą żółtoszarą masę o nieprzyjemnym zapachu. Skóra w obrębie cysty często ulega przekrwieniu i martwicy, co prowadzi do pękania cyst, krwawień i rozwoju wtórnych infekcji. Zmiany występują głównie na skrzydłach, ale także na karku, piersi i w okolicy brzucha. Torbiele takie mogą niekiedy osiągać nawet 2 cm średnicy, a otaczająca je skóra jest zgrubiała i zażółcona. W Polsce kanarki są bardzo popularne wśród hodowców stąd takie ich ilości i taka różnorodność w sklepach zoologicznych. Do udomowienia kanarka (Serinus Canaria) przyczynili się mieszkańcy wysp Gran Canaria, a następnie hiszpańscy mnisi, którzy w XVI wieku mieli monopol na handel tymi ptakami. Sprzedawali oni wyłącznie osobniki męskie. Dopiero w XVII wieku rozpoczęła się we Włoszech masowa hodowla kanarków. Już wtedy zwracano szczególną uwagę na ich piękny śpiew i barwę.

Wyodrębnia się trzy grupy hodowlane kanarków: kanarki śpiewające (np.: kanarki harceńskie, kanarki wodnotokowe), kanarki kolorowe (np.: kanarki czerwone, białe, żółte, brunatne) i kanarki kształtne (np.: gloster, border, norwik, lizadr). Jak już wcześniej wspomniano szczególnie predysponowane do wystąpienia cyst są właśnie kanarki kształtne. Należącego do tej grupy glostera uzyskano krzyżując kanarki harceńskie z małymi borderami. Pokazano go po raz pierwszy na wystawie kanarków w Gloucestershire w Wielkiej Brytaniiw 1925 roku. Angielskie nazwy ,,buff" i ,,yellow" oznaczają typ upierzenia glosterów. ,,Buff" jest odpowiednikiem nieintensywnego, w odróżnieniu od ,,yellow", które oznacza intensywne. Cysty piórowe pojawiają się spontanicznie u pojedynczych ptaków w różnym wieku, często powyżej trzeciego roku życia. Występowaniu cyst sprzyja krzyżowanie dwóch ptaków o upierzeniu nieintensywnym (miękkim). Potomstwo takich osobników będzie miało krótkie, bardzo miękkie i delikatne pióra, które nie będą w stanie podczas wzrostu przebić skóry. Dlatego w hodowlach kanarków, gdzie często występuje ten problem należy bezwzględnie przestrzegać zasady łączenia ptaków o upierzeniu intensywnym z tymi o upierzeniu nieintensywnym. Pozwala to ograniczyć częstość rozwoju torbieli piórowych.

W diagnostyce różnicowej należy rozważyć zmiany, które mogą imitować cysty piórowe. Należą do nich między innymi uszypułowane zmiany nowotworowe skóry, ziarniszczaki, guzy ospowe, ropnie, torbiele i zapalenie gruczołu kuprowego. Torbiele są zazwyczaj mniejsze od cyst piórowych (wielkość ziarna grochu). Także ich usytuowanie jest inne – występują na głowie, w okolicy oczu. Natomiast podczas nacięcia pojawia się śluzowa lub wodnista zawartość. Ropnie podskórne są łudząco podobne do torbieli piórowych i dopiero po nacięciu możemy je rozróżnić po braku skręconych piór w serowatej masie. Często przyczyną ropni jest zakażenie bakteryjne na tle gronkowców (Staphylococus spp.) lub paciorkowców (Streptococcus spp.). W takim przypadku dochodzi do zakażenia niewielkich ran naskórka co powoduje powstanie miejscowych ropni. Chorują przeważnie pojedyncze ptaki. Jednakże w przypadku zakażeń bakteryjnych pojawiają się także inne objawy takie jak: owrzodzenie kończyn, zapalenie spojówek, stawów, płuc i jelit co w konsekwencji może doprowadzić do śmierci zwierzęcia. Także choroby o podłożu wirusowym powodują zmiany skórne podobne do torbieli piórowych. Postać skórna ospy objawia się strupowatymi zgrubieniami skóry. Zmiany te w przewlekłych przypadkach, najczęściej na skrzydłach, mogą dochodzić do wielkości 2 cm. Należy pamiętać, że choroby zakaźne (bakteryjne jak i wirusowe) w odróżnieniu od cyst piórowych przeważnie będą dawały także objawy ogólne (apatia, brak apetytu, duszność). Dla niewprawnego oka także zapalenie gruczołu kuprowego może być mylnie rozpoznane jako cysta. Gruczoł kuprowy znajduje się dogrzbietowo od miejsca nasady piór ogona. Ujście kanalików gruczołu może zostać zamknięte w wyniku np.: zapalenia co powoduje gromadzenie się wydzieliny gruczołu. Powstaje znaczny obrzęk, rany i krwawienie (ptaki same rozdziobują to miejsce). Pośród przyczyn rozwoju cyst piórowych znajdują się także błędy żywieniowe. Ptaki w swojej diecie oprócz roslin potrzebują także białka zwierzecego, które dostarcza istotnych aminokwasów (szczególnie aminokwasów siarkowych: metionina, lizyna). Niedobór białka zwierzęcego objawia się niedorozwojem rosnących piór co przyczynia się do rozwoju torbieli piórowych. Podobne skutki mają niedobory cynku, a także witamin, głownie witaminy A i biotyny.

Leczenie cyst piórowych opiera się na chirurgicznym usunięciu. U znieczulonych ogólnie zwierząt chirurg otwiera torbiel i usuwa jej zawartość (żółtą wysuszoną masę zawierającą zniekształcone fragmenty piór). Zmiany można też wyciąć w całości, następnie zszyć brzegi rany tak aby nie została wolna przestrzeń. Należy pamiętać o antybiotykoterapii. Pacjenci po takich zabiegach szybko wracają do zdrowia.

Źródło : [link widoczny dla zalogowanych]

Gość

Myślę, że to pisanie o konieczności chirurgicznego usunięcia jest nie na miejscu.
Z reguły hodowcy radzą sobie z tym problemem sami, tym bardziej, że kanarki bardzo ciężko znoszą stres związany z wizytą u weterynarza, a tym bardziej z zabiegiem.

Chiara

Jeżeli jednak jest to jedyny sposób, żeby ptaszek przestał chorować? Myślę, że zależy to od indywidualnego podejścia- dla części ptaków sama wizyta w obcym miejscu jest olbrzymim stresem, inne znoszą to łatwiej. Ale tu może powstać poważny stan zapalny, a antybiotyki po pewnym czasie przestają skutkować...